Sztuczna inteligencja coraz częściej staje się emocjonalnym towarzyszem młodych ludzi. Według badań Common Sense Media aż 72% nastolatków w USA w wieku 13–17 lat korzystało z AI-towarzyszy, takich jak Replika czy Character.AI. Dla 39% była to forma ćwiczenia umiejętności społecznych, a 33% mówi wręcz o „przyjaźni” z chatbotem. Jednak obok poczucia bezpieczeństwa pojawiają się też zagrożenia: 34% użytkowników odczuło dyskomfort w trakcie rozmowy, 24% ujawniło dane osobowe, a ponad połowa odpowiedzi AI w testach została uznana za potencjalnie niebezpieczne treści, np. polecanie ekstremalnych diet.
AI jako wsparcie emocjonalne w Polsce
W Polsce brakuje szczegółowych badań, ale wskazówek dostarczają projekty takie jak MindGenic AI. Aż 60% młodych w wieku 12–24 lat deklaruje poczucie samotności, co tłumaczy popularność rozmów z botami. Z raportu Internet Matters (2025) wynika, że 31% dzieci uważa rozmowę z AI za podobną do rozmowy z przyjacielem, a w grupie wrażliwej emocjonalnie – już 50%. Co ósme dziecko korzysta z AI, gdy nie ma z kim porozmawiać, a 58% uważa chatboty za skuteczniejsze niż Google w wyszukiwaniu informacji.
AI w edukacji i codziennym życiu
Z raportu NASK wynika, że sztuczna inteligencja coraz częściej towarzyszy młodzieży nie tylko w rozmowach, ale i w nauce oraz codziennych zadaniach. Specjaliści podczas Kongresu OSE 2024 podkreślali jednak, że potrzebna jest edukacja i rozwaga, aby dzieci – szczególnie te najbardziej wrażliwe – nie uzależniały się od chatbotów i nie traktowały ich jako głównego źródła wsparcia.
Eksperci radzą
Rozmowy z AI mogą dawać chwilową ulgę. Pozwalają też poćwiczyć wyrażanie emocji czy prowadzenie rozmów. Trzeba jednak pamiętać, że sztuczna inteligencja nie zastąpi prawdziwych przyjaciół ani nie jest psychologiem. Relacje z drugim człowiekiem opierają się na wzajemności, empatii i autentycznym doświadczeniu, a tego żaden algorytm nie potrafi zapewnić. Powierzanie AI wszystkich swoich trosk może prowadzić do uzależnienia emocjonalnego. Młodzi ludzie zamiast szukać bliskości w świecie realnym mogą coraz bardziej uciekać w cyfrową iluzję.
Równie ważne jest bezpieczeństwo. Dane pokazują, że nastolatki często zdradzają chatbotom swoje prywatne informacje, a systemy nie zawsze skutecznie blokują szkodliwe treści. Cyfrowy świat pełen jest możliwości, ale nie jest jeszcze miejscem w pełni bezpiecznym – dlatego warto korzystać z niego świadomie i z rozwagą.
Aby młodzi mogli korzystać z AI świadomie i bezpiecznie, niezbędne są zarówno regulacje prawne, jak i edukacja cyfrowa. Unijny AI Act, czyli europejskie przepisy regulujące sztuczną inteligencję, to krok w dobrą stronę, ale równie ważna jest rola rodziców i nauczycieli. Powinni oni uczyć dzieci, jak rozpoznawać ryzykowne sytuacje i jak z rozwagą korzystać z nowych technologii. AI może wspierać, ale prawdziwi przyjaciele i rozmowa z bliskimi są niezastąpione.