baza wiedzy edukacja

Witaj w naszej bazie wiedzy

TO MIEJSCE POŚWIĘCAMY EDUKACJI MEDIALNEJ, NARZĘDZIOM DO WERYFIKACJI FAKE NEWSÓW ORAZ LINKOM DO POLECANYCH SERWISÓW.

Czym są trolle?

Popularnym terminem w słowniku dezinformacją są trolle. To konta które zamieszczają kontrowersyjne i działające na emocje treści. Trolle obrażają i ośmieszają innych użytkowników. Jednocześnie warto wiedzieć, że troll to prawdziwy użytkownik działający w sieci, czasem na czyjeś zlecenie. Publikuje emocjonalne treści, powodujące podziały i wywołujące kontrowersje. Niekiedy działa w ramach większej struktury nazywanej farmą trolli. […]

Czytaj więcej >

Dlaczego w cukierniczce brakuje cukru, czyli jak działa słodka dezinformacja

Dezinformacja zawsze działa według podobnego schematu – z początku delikatnie i niezauważalnie stara się przeniknąć do infosfery, by gwałtownie wywołać silne emocje. Później trudno już ją zatrzymać, dlatego tak ważne jest, by zapobiegać, a nie leczyć. Cukrowy paraliż jest dobrym przykładem działania dezinformacji. Prawie 90% Polaków słyszało o braku tego towaru w sklepach, a  niecałe […]

Czytaj więcej >

Techniki dezinformacji: stawianie chochoła, dowód anegdotyczny, zgniły śledź

Stawianie chochoła, dowód anegdotyczny i zgniły śledź to tylko niektóre z metod dezinformacji – jest ich niestety znacznie więcej. Nie sprawdzi się w tym przypadku zasada: złap je wszystkie, bowiem wciąż pojawiają się nowe… Trafna jednak będzie inna analogia – techniki, podobnie jak pokemony, przyjmują różne stadia ewolucji – zmieniają się i dostosowują do sytuacji. […]

Czytaj więcej >

Kiedy plotki i spekulacje mieszają się z faktami?

Dezinformacja, to nie tylko fake newsy. Plotki, opinie i spekulacje często mieszają się z faktami. Daje to pole do skutecznego wykorzystywania wielu technik dezinformacji. Odpowiednie rozpoznawanie tych treści i ich klasyfikowanie jest bardzo ważną częścią przeciwdziałania. Chodzi więc o to, by nie ograniczać naszego pojmowania dezinformacji wyłącznie do hasła: fake newsy. Liczba słów kluczowych o […]

Czytaj więcej >

Deepfake’i, fotomontaże, boty i manipulacje – czym są?

Autorzy dezinformacji używają różnych sztuczek, by nas oszukać. Sama świadomość i umiejętność weryfikacji może okazać się niewystarczająca w obliczu zaawansowanych technologicznie zagrywek. Pomimo zalewu dezinformacji i wielu różnych technik, którymi posługują się jej autorzy, nie jesteśmy bezbronni. Na szczęście istnieją narzędzia, które pozwolą nam zweryfikować prawdziwość zdjęć, sprawdzić czy film został poddany edycji albo dowiedzieć […]

Czytaj więcej >

Internetowa maszyna czasu

Są takie sytuacje w życiu każdego internauty, a co dopiero powiedzieć o tropicielu dezinformacji, że chciałby zobaczyć, jak wyglądały wcześniejsze wersje strony internetowej. Dzięki temu można na przykład sprawdzić, jakie fragmenty strony zostały zmienione czy dodane. Narzędziem, które to umożliwi jest serwis Wayback Machine – ulubione narzędzie m.in. dziennikarzy śledczych, naukowców i oczywiście fact checkerów. […]

Czytaj więcej >

Jak korzystać z wyszukiwania obrazem, by weryfikować zdjęcia?

Obraz jest więcej wart niż tysiąc słów. To stare powiedzenie jest jak najbardziej aktualne w dobie internetu. Dobrze wiedzą o tym twórcy fake newsów i innych form dezinformacji, często wykorzystując fotografie jako „dowód” na prawdziwość przekazu. Dlatego bardzo ważna jest umiejętność weryfikacji zdjęć, które pojawiają się w wirtualnej rzeczywistości. Sposobów użycia zdjęcia do dezinformacji jest […]

Czytaj więcej >

Polityka i Ukraina: o czym pisały polskie serwisy fact-checkingowe w 2022 roku?

Dezinformacja i fake newsy to pojęcia, które słyszał chyba każdy Polak. Pomimo tego, popularność serwisów fact-checkingowych, które dwoją się i troją w demaskowaniu dezinformacji, jest zdecydowanie mniejsza niż przedmiotu, którym się zajmują. Nie jest to tylko polski problem. Podobnie jest na świecie, gdzie serwisy, weryfikujące informacje, publikowane zarówno w mediach społecznościowych, jak i tradycyjnych, mają […]

Czytaj więcej >

Konferencja ,,Edukacja medialna – co oznacza?” zapis wystąpienia Wiktora Świetlika, pełnomocnika zarządu PAP

Serwis FakeHunter, którego jestem jednym ze współojców, to jeden z nowatorskich i mniej znanych projektów realizowanych w ramach Polskiej Agencji Prasowej. Wiele jego elementów wpisuje się mocno w edukację medialną, na przykład walka z fake newsem i nieprawdziwą informacją. Śmiem twierdzić, że jest to najważniejszy tego rodzaju projekt w Polsce. Pozwolę sobie wymienić kilka fake […]

Czytaj więcej >

Konferencja ,,Edukacja medialna – co oznacza?” zapis wystąpienia Radosława Brzózki, szefa Gabinetu Politycznego MEiN

Dzisiaj jesteśmy świadkami otwarcia nowej przestrzeni, jaką jest Centrum Edukacji Medialnej w Kielcach. Ta nowość tym bardziej cieszy, że w krótkim wstępie pani Dyrektor usłyszałem bardzo trafną diagnozę, czy też zapotrzebowanie, na które Państwo chcecie odpowiedzieć. Powiedziała pani Dyrektor trzy hasła: dezinformacja, fake news i postprawda jako punkt odniesienia w pracy kształceniowej i wychowawczej wpisanej […]

Czytaj więcej >

Archive

Potężnyu serwis archiwujący cenne materiały tekstowe, fotograficzne i wideo i udostępniający je wszystkim internautom. Znajdują się w nim częśto unikatowe kolekcje.

Czytaj więcej

FotoForesenics

Serwis do analizy zdjęć.

Czytaj więcej

Sentinelhub

Narzędzie do wyszukiwania, przeglądania i pobierania zdjęć satelitarnych z satelitów Sentinel i Landsat. Przydatne w śledzeniu zjawisk geograficznych jak powodzie, susze,

Czytaj więcej

Search Engine Colossus

Katalog wyszukiwarek z całego świata. Często są to specjalistyczne narzędzia wyszuklujące w zasaobach, których nie ma w Google albo są dla tej wyszukiwarki niedostępne.

Czytaj więcej

Yandex map

Popularna, szczególnie wśród dziennikarzy śledczych, aplikacja mapowa o podobnej funkcjonalności do Google Map. Jej głównymi zaletam i przewagami nad Google Maps są lepsze odwzorowanie map w Europie Wschodniej, szczególnie Rosji i Ukrainie oraz możliwość wyszukiwania obrazem, elementów powiększonego zdjęcia.

Czytaj więcej

Instagram Explorer

Wyszukiwarka zdjęć w serwisie Instagram. Można wyszukiwać na podstawie lokalizacji czyli np. wszystkie zdjęcia opublikowane z wybranego miasta. Bardzo przydatną funkcją jest wyszukiwanie wg. daty wykonania zdjęcia.

Czytaj więcej

TikTok Quick Search

Doskonała wyszukiwarka dla serwisu TikTok. Potrafi wyszukać filmy uwzględniając nazwę hashtagu, konta oraz słowa kluczowe. Wykorzystywana w śledztwach dziennikarskich do wyszukiwania oryginalnych nagrań opublikowanych w tym serwisie.

Czytaj więcej

Lyzem search

Wyszukiwarka treści dla serwisu Telegram. Przeszukuje m.in. nazwy kont i treści postów w tym serwisie.

Czytaj więcej

TweetDeck

To jedno z najpopualrniejszych narzędzi wśród dziennikarzy do Twittera. Jego główną zaletą jest prezentacja tweetów, list i wyników wyszukiwania w formie kolumn, a także wyrafinowane możliwości filtrowania tweetów.

Czytaj więcej

Zoom Earth

Ciekawa mapa z satelitarnym obrazem sytuacji pogodowej na wybranym obszarze. Wybierasz dzień, godzine i minutę i możesz zobaczyyć zmiany pogody w ostatnich 5 godzinach.

Czytaj więcej

Poradnik: “Cyberbezpieczne wakacje”

Poradnik prezentuje najczęsciej spotykane metody, które internetowi oszuści wykorzystują w czasie wakacji. Znajdziecie tez zestaw dobrych rad, dzieki którym nie staniecie się ofiarami cyberprzestepców.

Czytaj więcej >

Poradnik: “Media społecznościowe w szkole”

To niewielki, napisany w przystępnej formie podręcznik na temat używania mediów społecznościowych w szkole wydany w ramach Akademii NASK.

Czytaj więcej >

Czy rodzice nadużywają wizerunku dziecka i jakie mogą być tego konsekwencje?

Rodzice często chwalą sie zdjęciami swoich dzieci w internecie. To często zabawne sytuacje, sceny z wakacji. Najczęściej nie zdają sobie sprawy, że po kilku, kilkunastu latach może te niewinne fotografie moga być dla ich dzieci problemem.

Czytaj więcej >

ABC Cyberbezpieczeństwa

Przygotowana przez NASK w ramach projektów OSE (Ogólnopolska Sieć Edukacyjna) publikacja zawiera przygotowane w przystepny sposób informacje na temat cyberbezpieczeństwa, higieny cyfrowej czy profilaktyki bezpiecznych zachowań w internecie. Można ją pobrać na stronie OSE IT Szkoła.

Czytaj więcej >

Edukacja medialna. Poradnik dla rodziców i nauczycieli

Bezpłatny poradnik w którym w prosty i przystępny sposób zaprezentowano w jaki sposób rodzice i nauczyciele mogą edukować w tematyce mediów.

Czytaj więcej >

Naucz mnie…jak być CyberOdpornym

Ciekawy podręcznik, dedykowany nauczycielom, na temat cyberbezpeczeństwa, przeciwdziałaniu fake newsom i dezinformacji.

Czytaj więcej >

Raport: “MH17 trzy lata później”

Obszerny raport organizacji Bellingcat, zajmującej się dziennikarstwem śledczym i fact checkingiem na temat zestrzelenia samolotu holenderskich linii lotniczych MH17 nad Ukrainą.

Czytaj więcej >

Edukacja medialna z Radiem Gdańsk

Rozgłośnia Polskiego Radia Gdańsk prowadzi cykl audycji na tenat edukacji medialnej. Audycje można posłuchać w każdą środę na antenie albo odsłuchać archiwalne odcinki na stronie radia.

Czytaj więcej >

Bellingcat

Najsłynniejszy serwis dziennikarstwa śledczego. Kopalnia wiedzy na temat metod i narzędzi do weryfikacji informacji.

Czytaj więcej >

Stop dezinformacji

Przewodnik dla dziennikarzy i redakcji autorstwa Fundacji Panoptykon.

Czytaj więcej >

Demagog

Najstarszy polski serwis fact checkingowy. Kopalnia wiedzy na temat dezinformacji. Eksperci Demagoga prowadzą również kanał na YouTube. Naprawdę warto.

Więcej informacji o serwisie demagog znajdziesz tu: https://demagog.org.pl

Czytaj więcej >

#WLACZWERYFIKACJE

Konto na Twitterze fact checkerów z NASK.

Czytaj więcej >

FakeHunter

Serwis fact checkingowy prowadzony przez Polską Agencję Prasową.

Czytaj więcej >

Fakenews.pl

Portal należący fo Fundacji "Przeciwdziałamy dezinformacji", gromadzący i demaskujący fake newsy z całego świata.

Czytaj więcej >

AFP Sprawdzam

Polska wersja serwisu fact checkingowego AFP, jednej z największych agencji prasowych na świecie.

Czytaj więcej >