Sztuczna inteligencja już teraz nie odstępuje nas nawet na krok. Postarałem się przybliżyć ten temat dzieciom i młodzieży w dostępnym na stronie cempolska.pl artykule „Czym w istocie jest sztuczna inteligencja i gdzie ją na co dzień spotykamy?”. Sztuczna inteligencja stanowi także tarczę chroniącą (niestety – nie całkiem skutecznie…) przed zalewem tak zwanych fake news, czyli wiadomości fałszywych, celowo lub z powodu ignorancji rozpowszechnianych w internecie. Zagadnienie to zostało częściowo omówione w artykule także znajdującym się na stronie cempolska.pl zatytułowanym „Czy sztuczna inteligencja może pomóc w zwalczaniu fałszywych informacji?”. To odrobinkę przybliża wiedzę na temat sztucznej inteligencji aktywnej tu i teraz.
Ale w świecie, w którym przyjdzie żyć naszym dzieciom, sztucznej inteligencji będzie jeszcze więcej, a jej mądre używanie będzie wręcz konieczne do tego, żeby osiągać większość dużych i małych celów, do których dzieci będą dążyć. Poza wskazanymi artykułami warto więc dać dziecku solidną porcję wiedzy na temat sztucznej inteligencji, bo będzie mu ona naprawdę potrzebna.
Na szczęście wiedza ta jest zawarta w łatwo dostępnych książkach na temat sztucznej inteligencji. Jest obecnie takich książek mnóstwo, więc łatwo znaleźć taką, która się dziecku spodoba. Ja oczywiście najlepiej znam te książki, które sam napisałem, więc o nich tu wspomnę, ale jeszcze raz podkreślam – najlepiej zabrać dziecko do księgarni i pozwolić mu wybrać taką książkę, która mu najbardziej się spodoba. Bo żeby dziecko skorzystało z książki – musi ją najpierw polubić. Dajmy mu tę szansę!
Jeśli jednak książka ma być na przykład elementem prezentu na Mikołaja lub pod choinkę – to Państwo musicie sami dokonać wyboru. Doradzam moje książki, bo ich zawartość znam i mogę za nią ręczyć, a ponadto mam wiele sygnałów od znajomych i nieznajomych ludzi, że naprawdę wielu osobom się one spodobały. I dotychczas ani jednego hejtu!
Dla młodszych dzieci mogę polecić książkę „Alicja w Krainie Przyszłości – czyli jak działa sztuczna inteligencja”. Jest to komiks w twardych okładkach. Czytają to – a właściwie przeglądają obrazki i czytają napisy w „chmurkach” – dzieci w wieku od 10 do 15 lat, chociaż dostawałem emaile od rodziców, którzy informowali, że udane próby czytania podejmowali nawet siedmiolatkowie. Książka opowiada o przyjaźni między dziewczynką Alicją i robotem, który pojawił się w jej domu, a któremu nadano imię Basia. Alicja dowiaduje się, co potrafi robić Basia, a Basia poznaje możliwości Alicji i stara się ją naśladować. Dodatkowych wyjaśnień udziela mama Alicji oraz jej wujek, który przyjechał z Korei Południowej – kraju, w którym technika sztucznej inteligencji szczególnie szybko się rozwija.
Zdradzę pewien sekret. Rysownik (pan Wierzchowski) w typowych sytuacjach, wymyślonych na użytek tej książki, rysuje postacie (Alicję, Basię, Mamę, Wujka) w typowo komiksowej formie, jako figury umowne. Jednak gdy w tekście pojawia się nazwisko konkretnego naukowca, który przyczynił się do powstania i rozwoju sztucznej inteligencji – jego twarz i sylwetka są odtwarzane bardzo wiernie. Tak ci ludzie naprawdę wyglądali, wiem to, bo wielu z nich znałem osobiście!
Dzieci powyżej 15 lat mogą ten mój komiks uznać za nadmiernie infantylny. Dla młodzieży w tym wieku, a zwłaszcza dla planujących swoją karierę życiową maturzystów, napisałem inną książkę, zatytułowaną „Archipelag sztucznej inteligencji”. Książka ta opisuje poszczególne metody sztucznej inteligencji jako wyspy na wielkim oceanie niewiedzy. Jest zbudowana w taki sposób, że wiedza przekazywana jest w postaci małych kawałków, porcji możliwych do przeczytania w ciągu maksymalnie dwóch minut, bo dzisiejsza młodzież przyzwyczajona do smsów oraz emaili, długiego ciągłego tekstu czytać nie lubi. A tak to można kawałek przeczytać, odłożyć książkę, zajrzeć do Facebooka, obejrzeć obrazek (w książce jest ponad sto obrazków) – i potem czytać dalej. Psychologowie twierdzą, że tak zdobywana wiedza najskuteczniej się utrwala!
PROF. ZW. DR HAB. INŻ. RYSZARD TADEUSIEWICZ
trzykrotny rektor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, jest automatykiem i informatykiem. Wykładał również m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Akademii Medycznej i Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Jest autorem wielu badań, artykułów naukowych i publikacji w mediach na temat biocybernetyki, sieci neuronowych i sztucznej inteligencji, w tym m.in. książki dla młodzieży „Archipelag Sztucznej Inteligencji”.